Al sinds 1893 moeten alle Belgische mannen stemmen. Pas in 1948 moeten ook vrouwen stemmen. Toen was de stemplicht revolutionair en een grote stap richting een democratische samenleving. Echter, vandaag is de stemplicht achterhaald.
Mensen worden gedwongen om te gaan stemmen, en als ze dat niet doen worden ze beboet. Maar waarom ‘moeten’ we eigenlijk stemmen? Veel mensen zijn niet geïnteresseerd in politiek, actualiteit en beleid. En toch beslissen deze mensen mee over de toekomst van ons land.
Op lokaal niveau is er al een stap in de goede richting gezet. Er is geen stemplicht meer voor de gemeente- en provincieraadsverkiezingen. Maar op federaal niveau is deze stap nog niet gezet. Een gemiste kans.
Door de afschaffing van de opkomstplicht stemmen enkel politiek geïnteresseerden. Diegene die hebben nagedacht over hun stem. Hierdoor wordt een veel duidelijker beeld gevormd over de wil van de bevolking. Men krijgt gemotiveerde en geïnformeerde kiezers in de kieshokken i.p.v. gedwongen ongeïnformeerde kiezers.
De opkomstplicht creëert een beeld dat een goede burger gaat stemmen en de thuisblijver is een crimineel. Tenslotte wordt hij gestraft. In mijn ogen doen niet-stemmers mee aan de democratie. mensen blijven weg uit de stemhokken omdat er geen identificatie is met de politieke visies van de partijen. Bovendien kunnen dit aanwijzingen zijn dat ze zich niet gehoord voelen door de beleidsmakers, verschillen in mening met de huidige politiek en van een democratisch falen. Deze kostbare informatie gaat nu doelloos verloren doordat men gedwongen wordt te gaan kiezen.
Opkomstplicht leidt niet automatisch tot meer politieke betrokkenheid. Mensen worden er niet meer geïnformeerd of politiek actiever door. De keuze om te stemmen zal de politici wakker schudden. Ze moeten namelijk niet enkel zorgen dat de kiezer op hun stemt, ze moeten de kiezer ook doen stemmen.

Ook zullen nieuwe partijen makkelijker hun intrede in het parlement vinden. Zoals we in Nederland opmerken, worden er partijen opgericht voor ouderen, dierenvrienden en jongeren. Deze partijen richten zich op de belangen van een specifieke groep mensen. Mensen identificeren zich makkelijker in deze partijvisies. Doordat ze zich identificeren, stemmen ze. In Nederland, waar er stemrecht is, was de opkomst maar liefst 80,1%.1

Dit in tegenstelling tot het huidige aanbod aan politieke partijen waar de zogenaamde liberale partij links is, de Christendemocraten met de wind meedraaien, de linksen een identiteitscrisis hebben en extreemrechts paniek zaait om stemmen te winnen. Wanneer nieuwe partijen makkelijker toegang krijgen tot het parlement, is er meer representativiteit.

Tenslotte wil ik benadrukken dat het kiesrecht zal zorgen voor een betere, egalere en meer representatieve democratie. Een democratie waarin meer mensen ‘echt’ vertegenwoordigd worden.

_______

1 Opkomst bij Tweede Kamerverkiezingen. (z.d.). Geraadpleegd op 21 april 2020, van https://www.parlement.com/id/vh8lnhrp8wsz/opkomst_bij_tweede_kamerverkiezingen
Een democratie waarin een niet-stemmer geen crimineel is. De stemplicht is achterhaald, het stemrecht is een beter alternatief.

–

Robbe Vos
Voorzitter 2019 – 2020
LVSV Hasselt